cardo maximus en decumanus maximus

Een Cardo was in oude Romeinse steden een (ongeveer) noord-zuid lopende straat. De grootste noord-zuidstraat werd Cardo maximus genoemd om hem te onderscheiden van de andere cardines (meervoud van cardo) die er parallel aan liepen. De Cardo maximus was de hoofdstraat waarlangs doorgaans de winkels gelegen waren.

Cardo Maximus in Apamea, Syrië

Een Decumanus was in oude Romeinse steden een (ongeveer) oost-west lopende straat. De grootste oost-weststraat heette Decumanus maximus om hem net zoals de cardo maximus te onderscheiden van de andere decumani (meevoud van decumanus) die er parallel aan liepen. De naam decumanus is Latijn voor ‘behorend tot het tiende’. Het was eerst de naam voor de oost-west hoofdweg door een Romeins legerkamp. Het heette zo omdat het tiende cohort (een indeling in het antieke Romeinse leger) van een Romeins legioen (de militaire basiseenheid in het Romeinse leger) zijn vaste plek aan de oost-west hoofdweg had. Op de plaats waar de Cardo maximus  en de Decumanus maximus elkaar kruisten lag het centrum van de stad. Het punt waar twee Romeinse wegen kruisen heet een tetrapylon. Het kon bijvoorbeeld ingericht zijn als een rotonde of als een gewoon kruispunt.

tetrapylon in Palmyra, Syrië